ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΕΣΤΑΝΗΣ - «Βγῆκα ψηλὰ στὰ διάσελα (Τριτσιμπίδας)»

ΒΓΗΚΑ ΨΗΛΑ ΣΤΑ ΔΙΑΣΕΛΑ

Βγῆκα ψηλὰ λέει, βγῆκα ψηλά,

βγῆκα ψηλὰ στὰ Διάσελα

γιὰ νὰ εἰδῶ τὸν Τριτσιμπίδα

πό 'χει ἀμπέλια καὶ σταφίδα.

Πό 'χει τὰ σπίτια τὰ ψηλὰ

τὰ παλκονάκια τρίπλεχτα,

καὶ τὸν λένε Τριτσιμπίδα

πό' χει ἀμπέλια καὶ σταφίδα.

Τὸ τραγούδι, εἶναι γνωστὸ σὰν τραγούδι «Τοῦ Τριτσιμπίδα», ἢ «Ἡ Μαριορὴ καὶ ὁ Τριτσιμπίδας», καὶ ἀναφέρεται στὸν γάμο τοῦ Τριτσιμπίδα καὶ τῆς Μαριορῆς ποὺ ἔγινε, πιθανότατα, τὸ 1845. Γιὰ τὴν ταυτότητα τῆς Μαριορῆς ὑπάρχουν καὶ εἶναι διαδεδομένες διάφορες παραδόσεις, καθὼς καὶ γιὰ τὸν πολυτραγουδισμένο της γάμο μὲ τὸν Τριτσιμπίδα. Ἐδῶ, θὰ περιοριστοῦμε νὰ ἀναφέρουμε τὴν ἐπικρατέστερη ποὺ λέει πὼς ἦταν κόρη εὐκατάστατου Τούρκου τῆς περιοχῆς τῆς Ἠλείας ποὺ ἐρωτεύτηκε σφόδρα τὸν ἐπίσης εὐκατάστατο Ἕλληνα Τριτσιμπίδα ἀπὸ τὸ χωριὸ Βαρβάσαινα τῆς Ἠλείας.

Τὴν παραπάνω παραλλαγή του, ποὺ περιορίζεται στὸν θαυμαστὸ τῶν ὑπαρχόντων τοῦ Τριτσιμπίδα, καταγράψαμε στὴν Νεστάνη Ἀρκαδίας.

Γιὰ περισσότερα παραπέμπω στὸ «Ἡ Λάστα καὶ τὰ μνημεῖα της» τοῦ Νικαλάου Ἰ. Λάσκαρη, ἐκ τοῦ τυπογραφείου τῆς «Αὐγῆς», ἐν Πύργω, 1902-1936. Στὸ «Ἡ Ηλεία καὶ τὸ δημοτικὸ τραγούδι», ἐκδόσεις Βιβλιοπανόραμα, Ἀμαλιάδα 2008, καθὼς καὶ στὸ «Δημοτικὰ τραγούδια τῆς Ἀρκαδίας», τοῦ Μπάμπη Μουρούτσου, Ἀθήνα 1999. Τὸ τραγούδι ὑπάρχει καὶ στὴν συλλογὴ τοῦ Σωτηρίου Τσιὰνη, «Δημοτικὰ τραγούδια ἀπὸ τὴ Βυτίνα Ἀρκαδίας», μουσικὴ συλλογὴ (1959), ἐπιστημονικὴ ἐπιμὲλεια Βασιλικὴ Ι. Χρυσανθοπούλου, Κοινωνικὸ καὶ Πολιτιστικὸ Ἵδρυμα Τρύφωνος Θαλασσινοῦ, Ἀθήνα 2013. Καὶ βέβαια τὸ τραγούδι μετράει πλῆθος ἠχογραφήσεών του ἀπὸ διάφορους τραγουδιστές, ποὺ κατὰ καιροὺς τὸ ἔχουν τραγουδήσει.

Ἂν καὶ τὸ τραγούδι στὸ «Ἡ Ἠλεία στὸ δημοτικὸ τραγούδι», παρουσιάζεται σὲ 18 -παρακαλῶ!- παραλλαγές, ἀντιγράφουμε ἐδῶ μὶα χαρακτηριστικὴ ἐκδοχή του:

Βγῆκα ψηλὰ στὰ διάσελα,

κι ἀπάνω στὴ Μπαρμπάσαινα.

Στῆς Μπραμπάσαινα τὸν κάμπο

Τριτσιμπίδας κάνει γάμο.

Ἡ Μαριορὴ παντρεύεται,

κι ὅλος ὁ κόσμος χαίρεται.

- Ποιόνε θὰ πάρεις Μαριορή;

- Τὸν Τριτσιπίδα ποὺν παιδί,

πού 'ν' παιδὶ καὶ παλληκάρι

καὶ βαρεῖ καὶ τὸ γιογκάρι.*

Πό' χει στοὺς κάμπους χτήματα,

στὴν Πάτρα καταστήματα.

Πό 'χει τὰ σπίτια τὰ ψηλά,

τὰ μπαλκονάκια ἁραδιαστά.

Σημειώσεις:

* γιογκάρι ἢ γιοκάρι: εἶδος ἔγχορδου μουσικοῦ ὀργάνου ποὺ μοιάζει μὲ ταμπουρᾶ καὶ ἔχει τρεῖς ἀστάλινες χορδές. Ἀπὸ τὸ «Λεξικὸ τῆς Ἑλληνικῆς μουσικῆς», τόμ. 1 (Α-Γ), τοῦ Τάκη Καλογερόπουλου, Ἐκδόσεις Γιαλέλλης, Ἀθήνα 1998.

Πηγή πληροφοριῶν:

---

Video:

Τραγουδάει ἡ Νεστανιώτισσα Παναγιώτα Πανουσιέρη

© Copyright: Παναγιώτης Καρώνης 2018, μὲ τὴν ἐπιφύλαξη κάθε δικαιώματος.