Παρασκευή 1 Μαΐου 2020

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΕΣΤΑΝΗΣ - «Σαράντα λεβεντόπαιδα»





ΣΑΡΑΝΤΑ ΛΕΒΕΝΤΟΠΑΙΔΑ
Σαράντα μωρέ, σαράντα λεβεντόπαιδα ἄιντε,
μιὰ λυγερὴ ἀγαποῦνε καὶ πᾶν’ νὰ τῆς τὸ εἰποῦνε.
Σὰν πῆγαν μωρέ, σὰν πῆγαν καὶ τὴν εὕρηκαν ἄιντε,
στὴ σκάλα νὰ κεντάει νὰ λιανοτραγουδάει.
Γειά σου μωρέ, γειά σου χαρά σου λυγερὴ
Καλῶς τὰ παλληκάρια τοῦ Μάη τὰ βλαστάρια
κοπιάστε μωρέ, κοπιάστε ἀπάνου ρὲ παιδιὰ ἄιντε,
νὰ φᾶμε καὶ νὰ πιοῦμε κ’ ὕστερα νὰ τὰ εἰποῦμε.
Ἐμεῖς μωρέ, ἐμεῖς φαῒ δὲ θέλουμε
κρασὶ ἔχουμε πιωμένα παρά ‘ρθαμε γιὰ σένα.

Σχολιασμός:
Καὶ ἐδῶ ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ ἕνα κλασικὸ τραγούδι τοῦ γάμου ποὺ ἀκουγόταν καὶ αὐτὸ στὴν πομπὴ ποὺ πήγαινε τὸ γαμπρὸ καὶ τὴ νύφη στὴν ἐκκλησία. Ἀκουγόταν ἐπίσης καὶ στὴ βραδιὰ τῶν ἀρραβώνων, ἀπὸ τὴ γαμπριάτικη πομπὴ ποὺ πήγαινε στὸ σπίτι τῆς νύφης, ἀλλὰ καὶ χορευόταν κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ γλεντιοῦ, ἀφοῦ εἶναι συρτὸς χορός. Στὸ παρὸν τραγούδι τὰ σαράντα λεβεντόπαιδα δὲν διστάζουν νὰ ἐκφράσουν ἀνοιχτὰ καὶ δημόσια τὸν ἐρωτικό τους πόθο γιὰ τὴν κοπέλλα καὶ ἔτσι παράλληλα νὰ ὑμνήσουν τὰ κάλλη τῆς λυγερῆς ποὺ ποθοῦν. Τὸ τραγούδι κατέγραψε στὴ Νεστάνη τὸ 1959 καὶ ὁ Σωτήριος Τσιάνης.1
Ὁ Τσιάνης δίνει μάλιστα καὶ παραλλαγὴ τοῦ τραγουδιοῦ καταγεγραμμένη στὸ χωριὸ Χρυσοβίτσι, ποὺ ἔχει ὡς ἑξῆς:
Σαράντα καλέ, σαράντα λεβεντόπαιδα
μιὰ λυγερὴ ἀγαποῦνε καὶ πάν’ νὰ τὴν εἰδοῦνε.
Καὶ τὰ μωρέ, καὶ τὰ σαράντα κίνησαν ἄιντε,
νὰ πάν’ νὰ τὴν εἰδοῦνε, τὴν κόρη π’ ἀγαποῦνε
μὰ πῆγαν μωρέ, μὰ πῆγαν καὶ τὴν βρήκανε
στὴ σάλα νὰ κεντάει νὰ λιανοτραγουδάει.
Γειά σου καλέ, γειά σου χαρά σου λυγερή,
Καλῶς τὰ παλληκάρια τοῦ Μάη τὰ βλαστάρια
περάστε καλέ, περάστε ἀπάνου βρὲ παιδιά,
περάστε ἀπάνου βρὲ παιδιὰ νὰ φᾶμε καὶ νὰ πιοῦμε,
Ἐμεῖς, καλὲ ἐμεῖς, ἐμεῖς δὲ θέλουμε φαγὶ
τ’ ἔχουμε φαγωμένο, πολὺ κρασὶ πιομένο.


Σημειώσεις:

1. Sotirios Chianis, «Folk Songs of Mantineia», (Τσιάνης Σωτήριος Ι., «Δημοτικὰ τραγούδια τῆς Μαντίνειας»), Berkeley/Los Angeles: University of California Press, 1965.

Πηγὴ πληροφοριῶν:

Παναγιώτης Καρώνης, «ΝΑ ῾ΝΑΙ Η ΝΥΦΗ ΤΡΥΓΟΝΑΚΙ ΚΙ Ο ΓΑΜΠΡΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΑΚΙ - Ὁ γάμος στὴ Νεστάνη Ἀρκαδίας μιὰ φορὰ κι ἕναν καιρό», Ἐκδόσεις ΤΟ ΔΟΝΤΙ, Πάτρα 2018.
Τραγούδι: Ἀπὸ τὸ CD μὲ τὰ τραγούδια τοῦ γάμου στὴ Νεστάνη ποὺ συνοδεύει τὸ βιβλίο. Τραγουδάει ὅμιλος Νεστανιωτῶν καὶ Νεστανιωτισσῶν.
Εἰκόνες: Φωτογραφίες ἀπὸ γάμους στὴ Νεστάνη τῶν δεκαετιῶν 1930, 1950, 1960 καὶ τῆς Νεστάνης τοῦ 1911, ποὺ περιέχονται στὸ βιβλίο.
© Copyright: Παναγιώτης Καρώνης 2018 καὶ Ἐκδόσεις ΤΟ ΔΟΝΤΙ, μὲ τὴν ἐπιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου