Κυριακή 15 Μαρτίου 2015

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΕΣΤΑΝΗΣ - «Γέρο Λύγκος»





ΓΕΡΟ ΛΥΓΚΟΣ
Τ' ακούτ' Αρά Γέρο Λύγκο μου,
τ' ακούτ' Αραχοβίτισσες
μωρ' κι Αραχοβιτοπούλες
μαύρα να τα βάψτε ούλες.
-- Το Λύγκο το Γέρο Λύγκο μου,
το Λύγκο τον επιάσανε
στης Καρύταινας τα μέρη
Γέρο Λύγκο από το Χέλι,
τρις μπιστολιές του ρίξανε
μωρ' με τρια ασημένια βόλια
κλαφτε τον πουλιά και αηδόνια
η μια τον παίρνει στην καρδιά
μωρ' και η άλλη στα πνευμόνια
κλάφτε τον πουλιά και αηδόνια
η τρίτη η Γέρο Λύγκο μου,
η τρίτη η φαρμακερή
μωρ τον παίρνει στο κεφάλι
κλάφτε τον μικροί μεγάλοι.
Το στόμα του αίμα γέμισε
και η μύτη του φαρμάκι
μα 'τανε παλληκαράκι.
Φιλοί του πάνε το ψωμί
μωρ' και κουμπάροι το προσφάι
-- Σήκω Γέρο Λύγκο φάει.
-- Πώς να σηκωθώ ο καημένος
που μαι ο μαύρος λαβωμένος.
Το λεν' Αρά Γέρο Λύγκο μου
το λεν' Αραχοβίτισσες
μωρ' κι Αραχοβιτοπούλες
μαύρα να τα βάψτε ούλες.

Σχολιασμός:
Το τραγούδι αναφέρεται σε κάποιον από τους δυο ληστές που έδρασαν με το όνομα Λύγκος. Ο Θανάσης Λύγκος καταγόταν από το Χέλι (Αραχναίο Αργολίδος). Άντρας με ξακουστή θωριά, ήταν αγωνιστής την εποχή της επανάστασης του 1821. Μετά την απελευθέρωση, όταν δεν αποκαταστάθηκε, ανέβηκε στα βουνά και εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο ξακουστούς ληστές της εποχής. Σκοτώθηκε το 1854.
Ο άλλος, ο ανεψιός του Γεώργιος Λύγκος έδρασε κατά τη δεκαετία του 1850. Ο Γεώργιος Λύγκος, ποτέ δεν εγκλιμάτισε, δεν σκότωσε κανέναν και δεν φυγοδίκησε πριν γίνει ληστής. Κατέφυγε στα βουνά όταν κληρώθηκε για να παρουσιαστεί προκειμένου να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, πράγμα που ήταν δυσβάσταχτο φορτίο ιδιαίτερα από τους φτωχούς χωρικούς την εποχή εκείνη. Ο Λύγκος αρνήθηκε να πάει να παρουσιαστεί· πήρε το τουφέκι του και κατέφυγε στα βουνά. Στην αρχή ζούσε κλέβοντας ψωμί, έπειτα άρχισε να κλέβει αιγοπρόβατα και εν συνεχεία χρήματα. Αργότερα αφού μάζεψε και άλλους οργάνωσε ολόκληρη ληστοσυμμορία που για αρκετά χρόνια δρούσε στην Πελοπόννησο, στην Αττική και στη Βοιωτία. Ήταν ψηλός, ισχνός, με μακριά γενειάδα, με πυκνά μαύρα φρύδια, ήταν έξυπνος και ο περισσότερο πολιτικοποιημένος από όλους τους ληστές της εποχής εκείνης. Σκοτώθηκε το 1967 στην Αργολίδα.
Τραγούδι με τον ίδιο τίτλο καταγράφεται και στον τόμο «Ληστρικά τραγούδια», εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2000, σε επιμέλεια Δημήτρη Χαλατσά. Το τραγούδι αυτό βέβαια, αν και αναφέρεται στον ίδιο ληστή, μιλάει για την αναζήτηση του Λύγκου από τους αστυνομικούς, και τα φαγοπότια του στα βλάχικα κονάκια, οπότε ελάχιστη σχέση έχει με το τραγούδι της Νεστάνης, που μιλάει για το τέλος του Λύγκου.

Πηγὴ πληροφοριῶν:

ΚΑΡΩΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΕΣΤΑΝΗΣ», ἐκδόσεις ΤΟ ΔΟΝΤΙ, Πάτρα, 2013.
Βίντεο: Τραγουδάει η Νεστανιώτισσα Παναγιώτα Πανουσιέρη.
© Copyright: Παναγιώτης Καρώνης καὶ ἐκδόσεις ΤΟ ΔΟΝΤΙ, μὲ τὴν ἐπιφύλαξη κάθε δικαιώματος.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου